“We willen het gebouw inpakken met een isolatieschil. En zonnepanelen plaatsen. Onze totale energievraag wordt hierdoor lager.” Dit is de kern van de verduurzamingsplannen van de Sint-Jacobsplaats, aldus actief Vereniging voor Eigenaren (VvE)-lid Jeroen. Na twee jaar tekenen en rekenen valt dit voorjaar het besluit over de maatregelen.
Het complex aan de Sint-Jacobsplaats is gebouwd in de jaren zeventig en telt 67 appartementen en één commerciële ruimte. “We stonden voor groot onderhoud aan de kozijnen aan de waterkant”, begint Jeroen, die ook bestuurslid is geweest van deze VvE.
De VvE had een aantal ideeën om hierbij verduurzaming toe te passen. “In de meest ambitieuze versie van het ontwerp voegen we een serre-gevel toe aan de balkonzijde, in combinatie met een warmte-koudeopslag”, legt Jeroen uit. “Met dit laatste kunnen we in de zomer gaan koelen en in de winter de weggekoelde warmte gebruiken. Hiermee zouden we veel energie-efficiënter worden, misschien zelfs wel energieneutraal. De verwachting was uiteindelijk goedkoper uit te zijn door de besparing op stookkosten en het zelf opwekken van energie. Een logische keuze dus om onderhoud te combineren met verduurzamen.”
Commissie Duurzaam
In 2017 is de commissie Duurzaam – bestaande uit vijf VvE-leden – met de ideeën aan de slag gegaan. Hun doel was om toe te werken naar een volledig aardgasvrij gebouw. Een bestuurslid is een cursus van Rotterdamse VvE’s met Energie gaan doen. Hieruit kwam naar voren dat diverse onderhoudszaken niet in het meerjarenonderhoudsplan zaten.
Jeroen was voorzitter van deze commissie. “Omdat het niet in het plan stond, moesten we geld uitgeven waarvoor de VvE niet had gespaard. Toen hebben we VVE-010 gevraagd om te helpen bij het onderzoeken en adviseren over maatregelen voor verduurzaming in combinatie met de onderhoudswerkzaamheden. Want als je geld gaat uitgeven, waarom dan niet meteen verduurzamen? De mogelijkheden hiervoor hebben we laten onderzoeken door de energieadviseurs.”
Meer weten over het advieswerk van VVE-010? Lees hier verder!
Energiescan
Door een energiescan kreeg de VvE inzicht in welke manier het gebouw het beste geïsoleerd kon worden en wat de opbrengst van zonnepanelen zou zijn. Uit het onderzoek bleek dat de Sint-Jacobsplaats zonder verduurzamen juist kosten moest maken. Dit kwam door de verwachte stijging van de energieprijzen en een verwachte stijging van de onderhoudskosten op langere termijn. “Wanneer je verduurzaamt, ga je in het begin meer betalen, maar dan heb je wel meteen meer comfort en bespaar je energie.”
Diverse scenario’s
Er zijn diverse scenario’s gemaakt, van nul-op-de-meter tot minder vergaand, zoals het isoleren van dak, vloer en spouwmuren gecombineerd met zonnepanelen. Het meest duurzame plan omvat ook het inpakken van de voorgevel, een serre als isolatielaag aan de achtergevel en het gebouw aansluiten op een zogeheten aquifer. In deze ondergrondse waterbuffer kan in de zomer de overtollige warmte in de grond worden opgeslagen. In de winter zorgt dit systeem ervoor dat het verwarmings- en/of tapwater een basistemperatuur van 12 graden heeft.
“In het voorjaar van 2020 zal de ALV besluiten welk scenario gekozen wordt. Dat we gaan verduurzamen is nooit een vraag geweest. We wisten alleen niet precies hoe”, licht Jeroen toe. “De Sint-Jacobsplaats is een complex gebouw. Er zijn veel schuine lijnen en verspringingen in de gevel en het gebouwvolume, wat het lastig isoleren maakt. Hierdoor is het relatief kostbaar. Na-isoleren van binnenuit is een optie, maar dit vergt extra communicatie. Want dat betekent aanpassingen bij de mensen binnen. De uiteindelijke prijs per scenario zal de doorslag voor de keuze geven, denk ik. Bij een flinke verhoging van de VvE-bijdrage verwacht ik dat veel ouderen en jongeren tegen zullen stemmen, terwijl het middensegment dan vóór is. De VvE is heel gemengd, van senioren tot starters.”
Nationaal Energiebespaarfonds
Voor de uitvoering van de verduurzamingsmaatregelen leent VvE Sint-Jacobsplaats geld bij het Nationaal Energiebespaarfonds (NEF). Bij het NEF is inmiddels een reservering aangevraagd van ruim 4 miljoen euro. Afhankelijk van het gekozen scenario wordt dit bedrag geheel of deels aangesproken. Jeroen: “Mede door de subsidie op het energieadvies is het uitwerken van de scenario’s mogelijk gemaakt. Vooral in de eerste verkenningsfases is van dit gesubsidieerde advies gebruik gemaakt. Hierna hebben we voor 50.000 euro extra advies ingekocht, met goedkeuring van de ALV uiteraard.”
Bewoners betrekken
Een belangrijk aandachtspunt voor de commissie was om alle eigenaren en bewoners continu te informeren en bij het proces te betrekken. Zo zijn in drie avonden de ontwerpen gepresenteerd voor de drie hoofdtypen woningen die het complex kent. “Met de feedback – positief en negatief – hebben we het ontwerp licht aangepast. Verder hebben we diverse nieuwsbrieven verstuurd, een klankbordgroep opgezet en geregeld bijeenkomsten gehouden. Corine Erades, die ons via VVE-010 adviseerde, presenteerde op elke ledenbijeenkomst en ALV een update.”
Jeroen is sowieso al tevreden over het project tot nu toe. “Ook als we nu niet zouden kiezen voor de meest duurzame scenario’s, dan heeft het traject toch veel opgeleverd. De balkons worden verbeterd, er is tijdens het vooronderzoek betonrot gevonden, het gebouw is geanalyseerd en gedigitaliseerd. En we hebben door dit traject ook een ruiger plan bedacht: een extra etage op ons gebouw. Door dit als VvE mede te ontwikkelen zouden we best een hoop geld kunnen verdienen. Dat kunnen we gebruiken om de verdere verduurzaming deels te bekostigen. We dromen verder!”
Meer weten?
VVE-010 adviseert en begeleidt VvE’s die willen verduurzamen. Kijk voor meer informatie op www.vve010.nl/verduurzamen of stuur een bericht naar duurzaam@vve010.nl.